| Το αρχοντικό Σβάρτς είναι ένα από τα σπουδαιότερα κοσμικά κτίρια του Ελλαδικού χώρου. Αποτελείται από τρεις ορόφους, όπου υπάρχει η αίθουσα υποδοχής, τα υπνοδωμάτια και άλλοι βοηθητικοί χώροι. Χρονολογείται στα 1787 και παρουσιάζει πλούσια διακόσμηση (ζωγραφική και ξυλόγλυπτη).
Tο Αρχοντικό άρχισε να κτίζεται το 1778 ως κατοικία του Προέδρου του Συνεταιρισμού των Αμπελακίων Γεωργίου Μαύρου ή Σβάρτς, όπως μετονομάστηκε μεταφράζοντας το όνομά του στα Γερμανικά, για τη διευκόλυνση των συναλλαγών στο εξωτερικό και κυρίως στη Βιέννη.
Υπήρξε επίσης και η έδρα του Συνεταιρισμού αυτού, καθ' όλη τη διάρκεια της σαραντάχρονης και πλέον λειτουργίας του (1778-1820). Το 1965 αγοράστηκε από το Ελληνικό Κράτος και από τότε λειτουργεί ως επισκέψιμο μνημείο.
Χαρακτηριστικό δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα, το αρχοντικό έχει κάτοψη σε σχήμα Γ και αποτελείται από ισόγειο και δύο ορόφους, από τους οποίους ο ανώτερος φέρει προεξοχές (σαχνισιά).
Στο εσωτερικό το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι οι τοιχογραφίες, που καλύπτουν όλους τους χώρους πάνω από ξύλινες επενδύσεις, το πορσελάνινο τζάκι στον ξενώνα, τα εσωτερικά παράθυρα για να επικοινωνούν όλοι οι χώροι μεταξύ τους όταν το αρχοντικό είχε πολύ κόσμο και οι καταπακτές, με τις οποίες απομόνωναν τους ορόφους για να διατηρείται υψηλά η θερμοκρασία τις κρύες μέρες του χειμώνα.
Ο τοιχογραφικός διάκοσμος, έργο ζωγράφου γνωστού μόνο με τα αρχικά Λ.Λ., ολοκληρώθηκε το 1978. Αποτελείται από μικρές και μεγάλες συνθέσεις, με γεωμετρικό και φυτικό διάκοσμο καθώς και τοπία, που ξεχωρίζουν τόσο για τον πλούτο των θεμάτων τους όσο και για τη δεξιοτεχνία και την ποιότητα της εκτέλεσής τους.
Το αρχοντικό Σβάρτς, δέχτηκε σχεδόν πλήρη αναστήλωση στις εξωτερικές πλευρές. |
